Çocuk ayakkabısı seçmenin ‘püf noktaları’

Çocuğun ilk ayakkabısının doğru seçilmesi, ayak sağlığı açısından büyük önem taşıyor. Uzmanlara göre, 2 yaşından önce çocuklara ayakkabı almak çok da gerekli değil.

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Doğan’ın, çocuklara ayakkabı seçimi konusundaki önerileri şöyle:

Çocuklara rastgele alınan ayakkabılar, çocuğun ayak sağlığını ve gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir. Çocuk ayakkabılarında seçim, sanıldığından daha fazla detay içerir.

Çocukların özellikle iki yaşına kadar çıplak ayak ya da çorapla yürümelerine izin verilmesi gerekir. Böylelikle; hem ayakların normal büyümesi, hem sağlıklı kas gelişimi, hem de parmakların kavrama yeteneklerinin gelişmesi sağlanır.

Yeni doğan ve süt çocukluğu dönemindeki çocukların ayakkabıya ihtiyaçları olmasa da soğuktan korunmalarını sağlamak amacıyla patik ya da çorap giydirilebilir. Dış ortama çıkarken aile illa ayakkabı giydirmek istiyorsa yumuşak ve yuvarlak hatları olan ayakkabılar tercih edilmelidir.

2 yaşından önce gereksiz

Çocuklarda cilt altı yağ dokusu fazla olduğu için iki yaşına kadar her çocuğun ayağı düztaban izlenimi verir. Ancak, çocuğa erken dönemde, bilhassa sert tabanlı ayakkabı giydirilmesi; ark dediğimiz ayak kavislerinin fizyolojik gelişimini engeller ve düztabanlığın oluşmasını kolaylaştırır. Çocuklar ilerleyen yaşlarda daha aktif hale geldikçe ve ayakları geliştikçe, ayakkabı ihtiyacı belirginleşir. Ayakkabının önemi bu aşamadan sonra ortaya çıkar.

Çocuklarda uygun ayakkabı için temel kriter ayağa uygunluk olsa da, ayakkabı seçiminde fonksiyonu da göz önünde tutulmalıdır. Çocuklar aktif varlıklardır ve çocuğun aktivitelerinde kısıtlamaya yol açmayacak uygun ayakkabılar giydirilmelidir. Yürümeye yeni başlayan çocukların ayakları gelişme sürecinde olduğu için kauçuk ya da plastik materyalden yarı esnek tabanlı ayakkabılar tercih edilmeli. Yürümenin başlangıç aşamasında, lastik spor ayakkabı yerine normal ayakkabı kullanılması daha uygundur.

Ayakkabı alırken bunlara dikkat edin!

Denemeden almayın: Çocuğunuz yanınızda olmadan ayakkabı almayın. Çocuğunuzun ayak ölçüsüne güvenmek yerine, uygun ayakkabıyı bulmak için deneme yanılma yöntemini tercih etmelisiniz.

Zamanla açılmaz: Aldığınız ayakkabı için asla ‘zamanla açılır’ şeklinde bir düşünceniz olmasın; ayakkabınız daha ilk alındığı anda rahat olmalıdır.

Öğleden sonra alın: Çocuğunuzun ayakkabı alışverişini sabah saatlerinde değil, öğleden sonra yapın. Çünkü gün içerisinde çocukların ayaklarında tıpkı büyüklerde olduğu gibi hafif bir şişme olur. Bu yüzden ayakkabı alışverişi öğleden sonra yapılmalıdır.

Ayakta bastırın: Çocuğunuzun ayakkabısını ayakta bastırarak deneyin. Çocuğunuzun son giydiği ayakkabı numarası yeni alacağınız ayakkabı için kesinlikle referans olarak alınmamalı. Çünkü çocuk ayakları, büyüme esnasında çok değişkenlik gösterebilir.

Büyük ayağı baz alın: Ayrıca, her iki ayağın ölçüleri birbirinden farklı olabilir (çoğunlukla ayağın biri diğerinden büyüktür), denemenizi büyük olan ayağa göre yapınız.

Çorapla denetin: Ayakkabıyı denerken o ayakkabı ile birlikte giydirmeyi düşündüğünüz çorap ile deneyin (kışın kışlık çorap, yazın yazlık çorap).

Bot tipini tercih edin: Çocuğunuza ayakkabı alırken tercihiniz bot tipi olsun. Botların ayak bileğini daha iyi kavrayacağı düşünülürse tercihinizi bottan yana kullanmak daha uygun olacaktır.

Esnek tabanlı olsun: Tabanı yarı yumuşak ve esnek, tercihen de bağcıklı olmalı (bağcıklarını kısa tutun).

1 cm boşluk yeterli: Ayakucunda parmaklar rahat hareket edecek şekilde bir miktar boşluk (1cm’ye yakın) kalmalıdır. Yanlardan sıkmasın: Tarak kısmının genişliği çocuğun ayağına uygun olmalı, yanlardan ayağı sıkmamalıdır.

Hafif olsun: Ayrıca ayakkabıların hafif olması çocukların yürürken daha az enerji harcamalarını sağlar.

Topuksuz seçin: Topuk kısmı alçak olmalı. Yeni yürümeye başlayan çocuklarda ayakkabının topuklu olmasına gerek yoktur, üstelik topuksuz ayakkabı yürüyüşlerini kolaylaştıracaktır. Daha büyük çocuklarda da topuk yüksekliği 1.5-2 cm.yi geçmemelidir.

Ayağa baskı yapmamalı: Ayrıca, ayakkabının topuğu saran kısmı topuğu destekleyecek şekilde sert ve ön kısmının ise ayağın büküldüğü yerden rahatça bükülmesine izin verecek şekilde yumuşak olmasına dikkat ediniz. Ayak bileğini saran kısmı, ayak bileği hareketini engellemeyecek şekilde yumuşak olmalıdır.

Doğal deriden şaşmayın: En ideali doğal deridir. Derinin gözenekli yapısı, ayağın teneffüs etmesini sağlar. Esneme kabiliyeti vardır ve ayak için en uygun şekli kolayca alabilir. Plastikten uzak durun: Ayakkabıların üst kaplamaları için plastik gibi yapay maddelerden kaçınılmalı.

Kaymayan taban olsun: Ayakkabının tabanı kaymalara karşı dayanıklı bir malzemeden olmalı.

Mantar tabanlı almayın: Çocuk ayakkabılarında sıklıkla kullanılan destekleyici mantar tabanlıklardan uzak durulmalı.